Het leven in de bijstand

Afgelopen week zag ik op TV een item over een gezin (man, vrouw, 2
kids) dat in de bijstand zit. Die hadden uiteraard niet veel te
besteden en dat was te zien ook. Alles in huis was wat groezelig,
inclusief de bewoners. Maarja, meneer was niet geschikt om te werken en
mevrouw ook niet. De kinderen werden daar soms een beetje de dupe van,
omdat ze dan op school uitgescholden werden en geen mooie cadeaus
kregen met Sinterklaas en alleen maar balletjes half-om-half gehakt
naar de kerstviering mee konden nemen.

Toch begon ik mij af te vragen of het in de bijstand echt wel zo
kommer-en-kwel is. Immers, je kunt je eigen tijd indelen en de hele dag
met je liefje op de bank zitten en de herhalingen van Life and Cooking
en Pokemon kijken, terwijl je jezelf ontwikkeld door een boek te lezen
of een talencursus te doen dat mede mogelijk gemaakt wordt door het
gratis abonnement op de lokale bibliotheek. En wie nergens heen gaat,
hoeft ook nergens geld uit te geven! Ik was al klaar om de uitdaging
aan te gaan om een maandje op bijstandsniveau te gaan leven.

Tijdens de lunch legde ik het onderwerp nog maar eens op tafel. Ook
naar aanleiding van mij ervaring in de supermarkt gister, waar de
prijzen alleen maar omlaag gaan en het soms voelt alsof ze het gratis
weggeven. Ik bedoel 5 euro voor een volle tas exotisch fruit is niet
veel. Het leek al mogelijk om lekker te leven terwijl je ‘ff geen cent
te makken’ te hebt. Natuurlijk is het in de bijstand onmogelijk om met
je kids naar de Efteling te gaan, of om een abonnement voor de
sportschool te nemen. Maarja, bij gebrek aan kids en bij bezit van een
fiets doe dat doe ik toch al niet. Na kort debatteren heb ik mij toch
maar even laten informeren of het echt allemaal zo simpel was als het
leek. Nou, dat is het dus niet.

Bij het Ministerie van Sociale Zaken heb je een mooi overzicht van
alle uitkeringen die je via de bijstand kunt krijgen. Daar leerde ik
dat in mijn situatie (alleenwonend tussen de 21 en 65 jaar) recht had
op 885 euro per maand. Dat bestaat uit een bijstands-uitkering,
vakantietoeslag en een toelage omdat ik alleen woon. En in Juli krijg
ik dan nog eens een vakantie extraatje van 150 euro. Maar als je de
vaste lasten (wonen, energie, internet, verzekeringen) daar nog eens
vanaf trekt, dan kom je op een bedrag dat je per maand vrij te besteden
hebt van 160 euro. En dan heb je geen auto, geen krant, geen
lidmaatschap van een club of een aanvullende ziektekostenverzekering.
Zie het grove rekenvoorbeeld hieronder:

Inkomsten – vaste lasten = vrij te besteden

€ 885.00 – € 728.00 = € 157.00  Dat is dan ongeveer € 35,- per week.

Met andere woorden, wekelijks heb je dan iets meer dan 35 euro te
besteden aan je boodschappen, biertje in de kroeg, cadeau voor een
verjaardag, kleding, kapper, huisdier en aanverwante zaken. Je ziet al
dat het dan knap lastig wordt om geld opzij te leggen voor de vakantie
of een nieuwe koelkast. Ik dacht dat het niet zo moeilijk was om de
uitdaging aan te gaan om een maand op bijstandsniveau te gaan leven.
Maar eerlijk gezegd zie ik het helemaal niet zitten! Kun je je
voorstellen dat een verjaardagsbezoekje 1/3 van je weekbudget gaat
kosten voor een cadeau? Dat kan echt een ‘ding’ worden voor je. Ga je
wel, dan kun je die week niet warm eten, of je moet geen cadeau
meenemen. Maarja, dan voel je je ook bezwaard. En wat nu als je familie
60km verderop woont en het wordt kerst? Een treinkaartje is dan ook
weer een hap uit je budget en een mooie Nordmann voor in de kamer wordt
ook een budgettaire uitdaging.

Het sociaal bezig zijn wordt dus vrijwel onmogelijk, waardoor een
sociaal isolement op de loer ligt. Want face it, niemand vindt het fijn
om zijn handje constant op te moeten houden of zich te excuseren voor
afwezigheid van zichzelf, een cadeau of een rondje in de kroeg. Dat
laatste is al snel het hele weekbudget. Je ziet al dat je dan heel slim
en creatief met je budget om moet gaan om er nog iets van te maken.

Of iets anders eten dan de seizoensgebonden knolgewassen? Nee, geen
frozen fruits, beemsterkaas, appels uit Nieuw Zeeland of die chips waar
je minder dik van wordt, fair trade appelsap, franse kaas, een lekkere
fles Cava! En dan heb ik de afdeling ‘Biologisch’ voor het gemak maar
helemaal overgeslagen. Dus overdag casino wit met pindakaas en ’s
avonds hutspot? Leuk voor een dagje , maar geen aantrekkelijk
structureel vooruitzicht. En jezelf wat zaken ontzeggen is dan
misschien nog net haalbaar, maar als jij je kinderen vaak iets moet
ontzeggen, dan lijkt met dat niet gelukkig.

Dus de volgende keer dat ik mij verbaas (en soms stiekem een beetje
erger) aan die mensen die buiten aan het hangen zijn op het moment dat
ik hard werk zal ik mij bedenken dat, indien het mensen in de bijstand
betreffen, het leven voor hen ook geen vrolijke vetpot is. En of een
voedselbank, gedwongen bollen pellen of verplichte scholing daarin
oplossing is, dat weet ik niet. Maar wat wél vast staat is dat een
beetje empathie voor de wederzijdse waardering in deze zaak geen kwaad
kan.

Advertentie